‘Woord vooraf’
In: Piet Otto en Peter Bak, Foto’s vertellen een verhaal. Beeldgeschiedenis van Langedijk 1900-1960 (Heerhugowaard 2003)
In september 2002 verscheen Over de dijk, de door ondergetekenden samengestelde beeldimpressie van Langedijk tussen 1900 en 1970. Van de mate waarin het boekje aftrek zou kunnen vinden, hadden we eigenlijk geen idee. In het electronische tijdperk van cd-roms, power-pointpresentaties en wat dies meer aan ict-mogelijkheden zij, waren dergelijke publicaties – een ‘plaatje met een praatje’ in drukvorm – misschien wel achterhaald. En zou er überhaupt nog wel interesse bestaan voor het aangezicht van Langedijk in vroeger jaren? Van een flink aantal foto’s is heden ten dage nog maar weinig te herkennen.
    Aan de andere kant: Langedijk is zo ingrijpend veranderd, en nog bézig te veranderen, dat foto’s van vroeger tijden wellicht juist weer zouden aanspreken. In het ‘Woord vooraf’ van Over de dijk werd in dit verband gerefereerd aan de cultuur-historische en landschappelijke waterscheiding die de herverkaveling van begin jaren zeventig betekende. Nu, dertig jaar later, wordt een tweede waterscheiding zichtbaar. Door de grootschalige nieuwbouw verliest de Langedijk langzaam maar zeker haar plattelandskarakter en worden stedelijke trekken zichtbaar. De lintbebouwing, zo kenmerkend voor de vier Langedijkse dorpen, verdwijnt meer en meer.    

De belangstelling voor het boekje Over de dijk overtrof onze verwachting. Er is inmiddels zelfs een herdruk verschenen. Omdat de beeldgeschiedenis van Langedijk in een schat aan ansichtkaarten en foto’s is vastgelegd, waarvan een deel nog niet eerder werd gepubliceerd, is besloten een tweede boekje samen te stellen. Het voert de lezer opnieuw over die ruim zeven kilometer lange dijk die Broek op Langedijk, Zuid- en Noord-Scharwoude en Oudkarpsel aaneenrijgt. Over de dijk begon in het zuiden, aan het begin van de Dijk in Broek. Dit boek heeft zijn vertrekpunt op de Ambachtsdijk in Oudkarspel. Opnieuw is geprobeerd de foto’s, 221 in totaal, zo evenredig mogelijk over de vier dorpen te verdelen.
     De oudste foto’s dateren van rond 1900, de jongste van ongeveer 1960. Zes decennia beeldgeschiedenis van vier plattelandsdorpen in het waterrijke Geestmerambacht. Beeldverhaal van water en bruggetjes, hondenkarren en ander vervoer, winkeltjes en fabrieken, ‘plees’ op de kant van de sloot en schuitjes erin, kerken en veilingen, kool in alle soorten – en natuurlijk een verhaal van mensen, zichtbaar en onzichtbaar. Want alle Langedijkers schrijven samen geschiedenis.

Voor dit boek is van twee collecties gebruik gemaakt. De foto’s van Oudkarspel, Noord- en Zuid-Scharwoude zijn afkomstig uit de prachtige verzameling van Piet Schoenmaker, die we ook dank verschuldigd zijn voor het complementeren van onderschriften. De foto’s van Broek op Langedijk komen uit de collectie van Piet Otto. De onderschriften zijn van de hand van Piet Otto en Peter Bak. Laatstgenoemde schreef dit ‘Woord vooraf’.

De uitgave van het boek werd mogelijk gemaakt door Otto’s Kantoorcentrum.

Piet Otto en Peter Bak
Broek op Langedijk – Sint-Pancras
Augustus 2003
Bak schrijft !     |     Historicus, schrijver en redacteur Peter Bak
Gepubliceerd >